شکلات

بی‌شک شکلات یکی از پرطرفدارترین خوردنی‌های دنیا است که بدون وابستگی به سن و سال افراد، همیشه و همه جا طرفداران خاص خودش را دارد. شکلات معمولا با خاطرات خوب و شاد همراه بوده و حتی ارزش‌هایی به‌عنوان هدیه برای افراد متفاوت نیز پیدا کرده است که خیلی از افراد برای مناسبت‌های مختلفی مانند ولنتاین، روز تولد و ... شکلات‌های جذاب به یکدیگر هدیه می‌دهند. این ماده غذایی پرطرفدار و انرژی زا، به‌ گونه ساده از ترکیب شیر، شکر، کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبت‌های گوناگون ساخته می‌شود.

خاستگاه کاکائو جنگل‌های مرطوب و استوایی است. سرزمین بومی آن مکزیک، آمریکای مرکزی و مناطق شمالی آمریکای جنوبی مانند جنگل‌های آمازون است. کاکائو بومی آمریکای جنوبی، و آمریکای مرکزی است و پنج هزار سال در این منطقه‌ها کشت می‌شده ‌است. تاریخ نشان می‌دهد که مردم بومی منطقه‌ای که امروز در نزدیکی اکوادور زندگی می‌کنند، کاکائو را به عنوان خوراک، دارو و نوشیدنی به کار می‌گرفتند. یافته‌های باستان ‌شناسی نشان‌ می دهد کشت و به‌کارگیری خوراکی از این ماده در هندوراس، نزدیک به ۱۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است. شکلات در آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس انگاشته می‌شد و دانه های کاکائو هم به عنوان پول به‌کار می‌گرفتند.

والتر چارج من نخستین کسی بود که در ۱۷۲۹ امتیاز ساخت شکلات را دریافت کرد. در سال ۱۸۲۸ هلندی‌ها روشی اختراع کردند که با آن، چربی دانه‌های کاکائو را می‌گرفتند و از آن، کره کاکائو می‌ساختند. از به جامانده دانه کاکائو هم پودر کاکائو تهیه می‌نمودند. همچنین با روش دیگری، شکلات را قلیایی نموده و بدین گونه، مزه تلخ آن را از میان می‌بردند. از آن زمان بود که شکلات‌ها به شیوه امروزی ساخته شد. گفته شده‌است که ژوزف فرای، نخستین کسی بود که در ۱۸۴۷ شکلات‌های امروزی را عرضه نمود که به آسودگی قابل خوردن باشند.

آلمان، بلژیک، کره جنوبی، مکزیک (موزه نستله) و کانادا «روزه شکلات» دارند.

روز جهانی شکلات هر سال در روز ۷ ژوئیه در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. گفته می‌شود نخستین بار در سال ۱۵۵۰ در چنین روزی، شکلات در اروپا به جهان معرفی شد و به همین جهت به عنوان «روز جهانی شکلات» شناخته می‌شود. با اینکه هفتم ژوئیه، روز شناخته شده‌تری در سرتاسر جهان است، اما در ایالات متحده آمریکا این جشن را روز ۱۳ برگزار می‌کنند.

انواع شکلات

امروزه در قفسه‌‌های شکلات،‌ تنوع زیادی وجود دارد؛ از شکلات‌های شیرین ویا تلخ گرفته تا طمع‌های متفاوت مثل شیری، فندقی و... که از نظر عطر و طعم با یکدیگر متفاوت هستند و ممکن است مغزهایی از انواع میوه‌های خشک و دانه‌های روغنی و مغزها داشته باشند. البته همه‌ی کاکائوها از میوه‌ی یک درخت استوایی تولید می‌شوند و در این مورد مشترک هستند؛ اما می‌توان آن‌ها را برای سلیقه‌های متفاوت، تهیه کرد.همچنین شکلات یک عنصر کلیدی در تهیه بسیاری از خوراکی ها مانند انواع کیک و کلوچه و ویفرها، بستنی ها،شیر،غلات و.... است.

سه نوع اصلی از شکلات در جهان وجود دارد:

شکلات سفید، شکلات شیری و شکلات تلخ که هرکدام از این شکلات‌ها عطر و طعم و البته رنگ خاص خودش را دارد که این تفاوت به چگونگی تهیه‌ی شکلات و مواد اولیه‌ی آن بستگی دارد که طعم آن شیرین یا تلخ باشد ویا حتی قوام آن چگونه باشد.

شکلات شیری :

در تهیه این نوع شکلات شیر هم استفاده شده است و در تولید آن فقط 25% کاکائو به کار رفته است.

شکلات کم شیرین :

در تهیه شکلات کم شیرین از درصد کمی از شکر استفاده شده است.

شکلات سفید :

در تهیه این نوع شکلات تنها از چربی دانه های کاکائو استفاده شده است.

پایه‌ی تمام شکلات‌ها، مایع شکلات که به آن شکلات غیرشیرین هم گفته می‌شود؛ است. این کرم غلیظ و قهوه‌ای رنگ از گرم کردن بخش داخلی دانه‌های کاکائو به دست می‌آید و هیچ ماده‌ای به آن اضافه نمی‌شود. تحت فشار زیاد، این کرم به دو بخش پودر کاکائو و کره کاکائو تقسیم می‌شود.

خواص شکلات

شکلات حاوی سه ماده کافئین ، نئوبرومین ، فتیل استیل آمین که خاصیت تحرک ملایم بوده و موجب احساس شادی و آرامش بخشی می گردد. مصرف شکلات با میزان کلسترول خون رابطه عکس داشته و می‌تواند آن را پایین بیاورد و همچنین از فراموشی جلوگیری کند. شکلات همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی‌ دارد که علیرغم میزان زیادی کالری آن به خواص شکلات می‌افزاید. مصرف میزان مناسبی از شکلات خصوصا شکلات تلخ، برای سلامت دستگاه گوارش و مغز نیز مفید است و حتی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را با رساندن جریان خون به بخشی از مغز که به آن نیاز دارد بهبود دهد و از بروز بیماری‌های مرتبط جلوگیری کند.

از دیگر خواص شکلات می‌توان به کمک به رشد جنین، اکسیژن رسانی به بدن هنگام ورزش و فعالیت، محافظت از پوست به دلیل وجود مقدار زیاد آنتی اکسیدان‌ها نام برد. البته تمام این موارد به نوع شکلاتی که میل می‌کنید و حتی میزان طبیعی بودن و مواد افزودنی آن نیز بستگی دارد؛ با این‌حال در بسیاری از انواع شکلات‌های دارای استاندارد، حتی میزان کمی از این خواص وجود دارد، زیرا همانطور که گفته شد، منبع تهیه آن‌ها یکسان است.

خواص کاکائو تلخ

شکلات تلخ همچنین دارای میزان کمتری چربی و شکر نسبت به شکلات‌های دیگر است و هرچقدر شکلات تلخ درصد بالاتری داشته باشد، میزان کاکائو خالص نیز در آن بیشتر می‌شود که این امر باعث می‌شود که میزان مواد مفید و مغذی آن هم بیشتر شود. به همین دلیل است که بسیاری از محققین و دانشمندان خواص شکلات تلخ را بیشتر از سایر انواع شکلات می‌دانند.

خواص شکلات شیری

افراد اعتقاد دارند که شکلات شیری به دلیل این که در ترکیبات آن از شیر استفاده شده است و شیر حاوی پروتئین و کلسیم است برای سلامتی بهتر است؛ به همین دلیل تفاوت خواص شکلات شیری با سایر انواع شکلات، بیشتر در شیری است که در تهیه آن استفاده شده است و سایر خواص شکلات شیری مشابه خواص شکلات تلخ ویا خواص شکلات شیرین است.

خواص کاکائو برای مغز

پیشتر به برخی از خواص کاکائو برای مغز اشاره شد، برای مثال خاصیت آنتی‌اکسیدانی کاکائو به سلامت سلول‌های عصبی کمک می‌کند و به همین دلیل خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد. همچنین با افزایش گردش خون نیز مانع از بروز سکته مغزی و قلبی می‌شود. با این‌حال این تنها خواص کاکائو برای مغز نیست. در طب سنتی شکلات را گرمی می‌دانند و به‌صورت کلی گرمیجات برای افزایش کارایی سلول‌های مغزی و بهبود عملکرد آن‌ها بسیاری مفید است و در قدرت ذهنی و حافظه نقش بسیار موثری دارد. در حقیقت یکی از خواص کاکائو برای مغز بهبود ارتباط و سیناپس سلول‌های عصبی است.

اما لازم است بدانیم که مصرف هر ماده خوراکی بیش اندازه بی شک دارای عوارضی نیز می باشد وشکلات‌ها نیز فقط حاوی کاکائو نیستند وشامل مواد مضری مانند قند و چربی نیز می باشد، که ممکن است فرد را با بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون مواجه کند. از عوارض شکلات می‌توان به چاقی، دندان درد، سردردهای میگرنی و تضعیف استخوان‌ها نیز اشاره کرد.