آدامس و تکنولوژی فرآیند تولید

آدامس فرآورده ای است جویدنی که ماده اصلی آن صمغ پایه مصنوعی و یا صمغ طبیعی است و بر اساس نوع آن سایر مواد از جمله شکر و گلوگز مایع و یا شیرین کننده ها و مواد افزودنی مجاز ، تحت شرایط بهداشتی به نسبت های مشخص، به آن افزوده می شود. بسته به نوع صمغ پایه مصرفی، آدامس به انواع جویدنی Chewing gum وبادکنکی دسته بندی می شود، که وجه تمایز درقابلیت باد شدن نوع بادکنکی است. همچنین هر یک از انواع آدامس میتواند به صورت مغزدار یا پوشش دار نیز تولید شود.

صمغ پایه مصنوعی

صمغ پایه عمدتاً پلیمری است که به آن موادی مانند پر کننده ها Texturizers ، نرم کننده هاSofteners ،امولسیفایرها ،آنتی اکسیدانها ومواد ضد چسبندگی Anti-tacking agent به دندان افزوده می شود.میزان مواد پر کننده صمغ پایه شامل کربنات کلسیم ،کربنات منیزیم و یا سیلیکات منیزیم ( تالک 3) نباید در انواع جویدنی ، بیشتر از 25 در صد و در انواع بادکنکی ، بیشتر از 38 درصد وزن کل صمغ باشد.

صمغ طبیعی

صمغ طبیعی (سقز) اولئورزینی است که از تنه درخت استحصال ، وسپس فرآوری می شود که در ایران از درختی به نام بنه (ون) از خانواده پسته وحشی Pistacia atlantica بدست می آید. میزان کربنات کلسیم در صمغ طبیعی (سقز) نباید بیشتر از یک در صد وزن کل آن باشد.

شکر

همان شکر سفید یا ساکارز

گلوکزمایع

شیرین کننده ها وحجم دهنده های مجاز خوراکی

شیرین کننده ها و حجم دهنده های مورد استفاده برای تولید آدامس عبارتند از : ایزومالت ، سوربیتول ، مانیتول، مالتیتول ، زایلیتول ، لاکتیتول ، استویا ، مالتو دکسترین ها ، پلی دکستروز ها ، فروکتوز و الیگوساکارید ها.

اسانس های مجاز خوراکی

رنگهای مجاز خوراکی،اسیدهای آلی مجاز خوراکیاسید فوماریک، اسید لاکتیک، اسید سیتریک، اسید مالیک، اسید تارتاریک، اسید استیک، اسید اسکوربیک، اسید آلجینیک، اسید گلوکونیک

تغلیظ کننده های مجازخوراکی

صمغ های مجاز خوراکی، ژلاتین، پکتین، سدیم کربوکسی متیل سلولزريا، صمغ عربی

تفاوت آدامس بادكنكي و آدامس هاي معمولی

آدامس بادكنكي به صورت دراژه در نمي آ‌يد و قالب آن متفاوت است. به علت الاستيسيته بيشتر، آدامس حاوي مواد آلي ( صمغ ) بيشتري است. همچنين به آن نرم كننده ديگري نيز مي زنند. يعني گلوكز به تنهايي نمي تواند تا اين اندازه آدامس را نرم كند. در نتيجه به آن سوربيتول و گليسيرين اضافه مي كنند. در آدامس هاي دراژه اسانس و شكر را در دو مرحله اضافه مي كنند. يعني آن را هم به Base اضافه مي كنند هم به پوشش روي آدامس.

ولي براي آدامس بادكنكي فقط در يك مرحله از اسانس و شيرين كننده استفاده مي شود. همچنين به علت نرم بودن زياد خمير، نمي توان آن را توسط غلطك نازك كرد. بلكه آن را درون اكستوتد ريخته و به صورت نوار 50- 40 متري در مي آورند. سپس آن را برش مي زنند و بسته بندي مي كنند.

براي آدامس استيك يا آدامس تخت نيز از همان نرم كننده آدامس بادكنكي استفاده مي كنند تا آدامس كه بسيار نازك است خورد نشود. سپس توسط غلطك بسيار نازك مي شود و برش هاي عمودي مي خورد ( بر خلاف آدامس دراژه )‌ سپس آدامس را به سردخانه انتقال مي دهند و بعد از سرد شدن آن را به صورت طولي تا كرده و با دست جدا مي كنند تا براي بسته بندي آماده شود.

دراژه هاي آماده شده و آدامس هاي استيك درون دستگاهي قرار مي گيرند و بخش هاي شكسته و يا چسبيده به هم آن از يكديگر جدا مي شوند. سپس آن ها درون دستگاه بسته بندي قرار مي دهند. اين دستگاه مي تواند دراژه ها را به صورت بسته هاي 6 تايي در آورد. بعد از آماده شدن ، بسته هاي 6 تايي درون بسته هاي مقوايي قرار گرفته و سلفون به دور آنها كشيده مي شود.

بعدا ز سلفون كشي نيز آنها را به صورت چند تايي درون كارتن قرار داده و توسط دستگاه كارتن چسب كن خودكار ، كارتن ها را بسته بندي مي شود.

آدامس دابل مینت (Double mint)Double mint

یکی از محبوب ترین، پرفروش‌ترین و ماندگارترین برندهای آدامس در جهان است. این برند نخستین بار در سال ۱۹۱۴ به ‌وسیله‌ شرکت بزرگ Wrigley راهی بازار شد. تبلیغات آدامس دابل مینت همواره بر این امر تمرکز داشته که ۲ برابر آدامس های دیگر، طعم نعنایی تند دارد.

دامس جوسی فروت (Juicy Fruit)

یکی از محبوب ترین طعم های آدامس ساخته شده توسط کمپانی Wrigley بدون شک Juicy Fruit است. این آدامس شیرین در سال 1863 به مردم ارائه شد و همیشه نسبت قابل توجهی از فروش آدامس در ایالات متحده آمریکا را داشت. به استثنای سال های جنگ جهانی دوم که فروش آن به دلیل کمبود برخی از مواد اساسی آن متوقف شد.

آدامس دنتاین (Dentyne)

آدامس های برند Dentyne در سال 1899 توسط داروسازی به نام «فرانکلین کنینگ» در نیویورک ساخته شد.این برند از تلفیق دو لغت انگلیسی «دندان» و «بهداشت» به وجود آمده است. محور تبلیغ برند دنتاین بر پیشگیری از پوسیدگی دندان ها، خوشبو نمودن دهان و سفید نگه‌داشتن دندان‌ها پیروی می کند.

آدامس اکسترا (Extra)

برند Extra در سال 1984 به عنوان اولین آدامس بدون قند Wrigley راه اندازی شد. این برند بیشتر در آمریکای شمالی و اروپا یافت می شود. این برند نخستین بار در سال ۱۹۸۷ توسط کمپانی Wrigley تولید و راهی بازار شد. سپس در مدت زمان کمی به یکی از محبوب ترین آدامس ها در ایالات متحده تبدیل شد.

آدامس هوبا بابا (Hubba Bubba)

این آدامس رنگارنگ برای اولین بار در سال 1979 توسط Wm. Wrigley Jr به بازار ارائه شد. جذابیت اصلی این آدامس توانایی آن در نچسبیدن به لب کاربر هنگام حباب زدن بود. تقریباً تمام طعم دهنده های آدامس های Hubba Bubba بر اساس طعم های میوه ای ساخته شده اند. عطر و طعم اصلی امروز با نام Outrageous Original خریداری شده است. نوار حبابی Hubba Bubba به خاطر اندازه طولانی آن مشهور است.

آدامس خرسی (Bubble Gum)

آدامس Fusen برند آدامس حبابی است که توسط تولید کننده ژاپنی شیرینی سازی Marukawa تولید می شود. کلمه Fusen در ژاپنی به معنی بالون یا بادکنک است. آدامس خرسی (Fusen gum) امروزه به سراسر جهان صادر می شود. این برند از محبوبیت ویژه ای در کویت، هند، ایران و پاکستان برخوردار است.Fusen به دلیل قابلیت خال کوبی موقت در لفاف بسته بندی محصول، مورد توجه بسیاری قرار گرفت. لفاف بسته بندی Fusen دارای سبک و طرح های مختلف است.

آدامس اُربیت (Orbit)

آدامس اربیت (اوربیت یا اُربیت) (Orbit) در سال ۱۹۴۴ به‌وسیله‌ کمپانی Wrigley راهی بازار شد. اوربیت برای جایگزینی موقت محصولات آسیب خورده بازار مانند جوسی فروت، نعنایی و دابل مینت آمد. این برند در سال ۱۹۷۷ مجددا به بازار بازگشت و مانند نمونه اولیه، در هر بسته خود، چهارده آدامس با بسته‌بندی جداگانه داشت. پس از چندین سال فروش در اروپا، برند اوربیت از اقیانوس اطلس عبور کرد. در اواخر دهه 1970 وارد ایالات متحده شد. در آنجا نیز فروش موفقی داشت. تا این که در دهه ۱۹۸۰ میلادی، ترس از مواد شیمیایی سرطان‌زا سبب حذف چند برند آدامس از جمله اوربیت از قفسه فروشگاه‌ها شد. آدامس های اوربیت در سال 2001 دوباره در ایالات متحده راهی چرخه تولید شد.برند اصلی Orbit دارای 25 طعم گوناگون است. محصول Orbit White (بدون قند) و محصول اوربیت مخصوص کودکان (Orbit for Kids) نیز امروزه گسترش یافته است. آدامس اوربیت از جمله برندهای برتر آدامس و محبوب ترین محصولات شرکت ریگلی است.

برندهای آدامس خارجی در ایران

بر اساس بررسی ها، اغلب مصرف کنندگان ایرانی، گرایش مثبت به برندهای خارجی آدامس دارند. این ترجیح و تمایل به مصرف برندهای خارجی، حتی از تولیدات داخلی بیشتر است. این استقبال مصرف کنندگان از برندهای خارجی سبب شده تا برخی از تولیدکنندگان ایرانی آدامس نیز نام محصولات خود را یا به زبان انگلیسی انتخاب یا انگلیسی نویس کنند. برای مثال میتوان به برندهای بیوتی دنت (beauty dent)، نیچر دنت (nature dent)، اکشن (Action)، بایودنت (Biodent)، اوینا (Oina)، جامپ (Jump)، اولیپس (Olips)، وایت (White)، دکتر بیت (Drbit)، دنکسیر (Denexir)، بارلی (Barly)، سمایل (Smile)، بینگو (Bingo)، استیکس (Sticks)، رینکس (Renex) و … اشاره نمود. که سهم عمده ای از بازار آدامس ایران را هم در اختیار دارند.

از طرف دیگر برندهای معتبر خارجی آدامس به دلایل ارزی برای بازار ایران بسیار گران خواهند شد. تا جایی که مصرف کننده علی رغم تمایل، اما توان پرداخت قیمت بالای آن را ندارد. درنتیجه نسخه های تقلبی و غیر اصل از این نوع آدامس ها به طور گسترده ای به این بازار راه پیدا کرده است. این امر سبب شده تا اطلاعات دقیقی درباره سهم بازار برندهای خارجی و میزان مصرف آدامس خارجی موجود نباشد. برندهای خارجی که در ایران به وفور یافت می شوند؛ TRIDENT ،orbit، آدامس خرسی FUSEN، آدامس PK، آدامس موزی Orion ،آدامس Spout ، ViViDENT ،Pectil ،Dr.XYLITOL ،RELAX و… است.